Ý nghĩa của việc thờ cúng tổ tiên là gì? Thờ cúng tổ tiên có ý nghĩa như thế nào trong văn hóa và tín ngưỡng của người Việt Nam? Trải qua hơn 4000 năm lịch sử, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vẫn còn nguyên giá trị tinh thần sâu sắc với người Việt.
Ý nghĩa của việc thờ cúng tổ tiên
Nguồn gốc của việc thờ cúng tổ tiên
Để tìm hiểu ý nghĩa của việc thờ cúng tổ tiên trước hết cần tìm hiểu tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên xuất phát từ đâu. Theo quan niệm triết học, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên xuất phát từ niềm tin vào sự bất tử của linh hồn. Niềm tin này bắt nguồn từ mong muốn bản năng của con người, muốn được trường thọ. Niềm tin rằng tổ tiên, cha mẹ hay ông bà những người đã có công sinh thành góp phần giúp cân bằng trạng thái tâm lý cho người còn sống, nhiều khi còn cứu cánh, giải tỏa nỗi cô đơn và bất hạnh cho con người.
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên đã có từ rất lâu đời, từ xã hội nguyên thủy và được tồn tại cho đến ngày hôm nay như một minh chứng của sự phát triển văn hóa cộng đồng cũng thể hiện bề dày nền văn hóa lịch sử của đất nước phương Đông.
Ý nghĩa của việc thờ cúng tổ tiên
Vậy ý nghĩa của việc thở cúng tổ tiên là gì? Dù trải qua bao thăng trầm lịch sử, trong khi rất nhiều tôn giáo và tín ngưỡng khác phải chịu cảnh long đong lận đận, không được công nhận và bị kết tội “mê tín dị đoan” thì tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vẫn đang chiếm được vị trí thiêng liêng trong đời sống tình thần của người dân.
Đặc biệt, ý nghĩa của việc thờ cúng tổ tiên đã được Nhà nước từ xưa đến nay trân trọng và thừa nhận, mặc dù ở mức độ khác nhau. Qua tiến trình lịch sử của dân tộc, văn hóa tín ngưỡng thờ cung tổ tiên được bồi tụ, kết rinh thành giá trị đạo đức quý báu của người Việt Nam nói chung và các nước phương Đông nói riêng.
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên có ý nghĩa vô cùng quan trọng thể hiện ý thức hướng về cội nguồn, trân trọng quá khứ đồng thời thể hiện tình cảm hiếu kính với cha mẹ, ông bà. Thờ cúng tổ tiên không chỉ là văn hóa khó bỏ mà bắt nguồn phần nhiều từ lòng hiếu thảo.
Người Việt tin rằng, sau khi mất đi ông bà tổ tiên vẫn sống ở một thế giới khác và có mối liên hệ nhất định với con cháu bởi vậy vẫn phải làm trọn chữ hiếu như một cách làm tròn bổn phận với ông bà, tổ tiên khi còn sống. Dân gian Việt Nam đã có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” hay “Uống nước nhớ nguồn” đều thể hiện đạo hiếu kích với cha mẹ và nhắc nhở tới tín ngưỡng thờ cúng ông bà tổ tiên.
Nguyên tắc của việc thờ cúng tổ tiên
Ý nghĩa của việc thờ cúng tổ tiên với mỗi gia đình Việt đều mang giá trị thiêng liêng. Mỗi ngày húy kỵ của tổ tiên, ngày lễ và tết trong năm con cháu đều thắp hương, dâng lên ông bà tổ tiên mâm cơm canh hoa quả như nghi lễ quen thuộc tỏ lòng hiếu kính với người đã khuất.
Không chỉ vậy, mỗi khi gia đình có việc quan trọng như lấy vợ, làm nhà hay thi cử, đi xa, nhà có người đau ốm các gia đình cũng thắp hương khấn vái để trình báo với tổ tiên, mong được tổ tiên phù hộ che chở.
